TÜBİTAK ULAKBİM EKUAL Lisanslama İlkeleri Genel
- Yayıncıya ait taslak lisans metni, tercihen bu dokümanda yer alan ilkelere ilişkin düzenlemeleri içerecek şekilde, önceden teklif ile birlikte ULAKBİM’e sağlanmalıdır.
- Taraflar lisans metninde açık ve doğru bir biçimde belirtilmelidir.
- Lisansta geçen tanımlar, terimler açık ve doğru biçimde tanımlanmış ve kolay anlaşılır olmalıdır.
- Lisanslı materyaller lisansta açıkça tanımlanmış olmalı ve LM’in listesi; Dergi adı, ISSN, var ise eISSN, derginin konusu, var ise Impact Factor vb. bilgisi, üyelerin içerik/dergilere erişim yıl (cilt / sayı) bilgileri ve makale formatı (PDF, HTML, TeX, etc.) lisans ekinde detaylı biçimde verilmiş olmalıdır.
- Lisansa konu olan üye listesi lisansta yer almalıdır.
- Yetkili Kullanıcılar açık ve uygun bir biçimde tanımlanmalıdır.
- Lisansta, uzaktan erişim ve ödünç verme (ILL) dahil izin verilen kullanımlar açık şekilde tanımlanmış olmalıdır. Lisanslı ürünler yer veya mekan bakılmaksızın üyelerin tüm öğrenci, akademik, idari personeli ve tüm tanımlı kütüphane kullanıcıları tarafından yerinde veya uzaktan erişim şeklinde kullanılabilir olmalı, coğrafi nedenlerle erişim kısıtlamaları olmamalıdır.
- İçeriğe erişim için “PROXY sunucusu” kullanılmasına izin verilmelidir.
- Ürün ile ilgili içerik ve yönetim, teknik, eğitim konularından doğrudan sorumlu resmi iletişim kişilerinin açık iletişim bilgileri lisans sahibine sağlanmalıdır.
İçerik ve Erişim
- Elektronik içeriğe erişim şekli açıkça belirtilmeli ve elektroniğe erişim basılıdan önce olmalıdır.
- Abonelik kapsamında içeriğe yeni dergi ekleme, çıkarma, iptal veya transferi durumunda lisans sahibine bu konuda önceden otomatik uyarı yapılmalıdır.
- Lisans süresinde, yayıncının toplam dergi sayısına bağlı olarak karşılıklı belirlenecek bir oranda (%) Ve etki değeri yüksek, önemli bazı dergilerin iptali, başka bir yayıncıya transferi durumunda bu durum abonelik ücretine yansıtılmalı VEYA lisans sahibine bu oranı temsil eden geri ödeme / kredilendirme yapılmalıdır. Ayrıca bu durumda lisansın yeniden müzakere edilebileceği lisansta yer almalıdır.
- SÜREKLİ ERİŞİM: Abonelik döneminde lisanslı ürünlerin iptali veya başka yayıncıya transferi durumunda uygulamanın ne olacağı lisansta açıkça yer almalı, ödeme yapılan yıllardaki içeriğe kesintisiz erişim sunulmalı, bunun için ek bir ücret talep edilmemelidir.
- Lisans süresi bitiminde (post-cancellation), lisans kapsamında ödemesi yapılan tüm içeriğe, geriye dönük erişim yıl aralığı ile birlikte, sürekli erişim koşulsuz ve ücretsiz olarak sağlanmalı, erişim formatı (online vd.) açıkça belirtilmelidir.
- ARŞİVLEME: Lisans Anlaşmasında arşivleme ile ilgili yükümlülükler açık bir şekilde ifade edilmeli; arşivle ilgili kalıcı sorumluluğun kime ait olacağı ve hangi koşullar altında arşiv kopyaya erişileceği belirtilmelidir. Lisanslı materyallerin (içerik, dergiler) birer kopyası, uzun dönem erişim ve arşivleme amacıyla taraflarca belirlenen bir formatta (basılı ve/veya elektronik) ücretsiz olarak lisans sahibine sağlanmalı, lisans sahibinin lisanslı materyalin 1 adet arşiv kopyasını oluşturmasına izin verilmelidir.
- Lisans sahibi, lisanslı materyallerin arşiv kopyalarını anlaşma kapsamındaki yetkili kullanıcılar ile güvenli ağ üzerinden paylaşabilmelidir.
- KULLANIM VERİLERİ: Veri tabanı / ürünün kullanım verileri lisans sahibine talep edilen detayda (tek tek dergi, üye Kurum bazında Ve toplam kullanımlar aylık ve yıllık olarak), uluslararası standartlara ve COUNTER uyumlu şekilde sağlanmalıdır. Ulusal lisans kapsamındaki tüm üyelere ait kullanım verileri yalnızca lisans sahibi tarafından; üyelerin kendi bireysel/Kurumsal kullanım verileri ise ilgili üye Kurum tarafından online olarak takip edilebilmelidir. Bunun için gerekli teknik düzenlemeler ürün sahibinin sorumluluğundadır.
- Abonelik sürecinde erişim 7 gün 24 saat kesintisiz olmalıdır. Aksi bir teknik aksaklık ve erişim kesintisi durumunda sorun aynı iş günü içinde giderilmelidir. Kesinti sürelerinin uzun olması durumunda, ürün sahibinden bu sürenin lisans dönemi sonuna eklenmesi beklenmektedir.
- Kullanıcıların sistemi daha hızlı ve kolay kullanabilmeleri için, gerekli durumlarda arayüze yönelik ekleme, değişiklik, güncelleme veya gelişmelerin ek bir ücret talep edilmeksizin yapılması beklenmektedir.
- GİZLİLİK: Lisans anlaşması kapsamındaki bir aboneliğe ait bilgiler (üye kullanıcı bilgileri, kullanım, fiyat vd.) gizlilik hakları dahilinde korunmalı ve ULAKBİM’in yazılı onayı dışında diğer Kurum ve/veya kişiler ile kesinlikle paylaşılmamalıdır.
- Lisanslı dergilerde yer alan makalelerin açık erişim ve kurumsal arşivlerde arşivlenmesine (pre-print veya post-print) izin verilmeli, format ve koşullar lisansta açıkça belirtilmelidir.
- Veri tabanı ara yüzünde TÜBİTAK ULAKBİM EKUAL’e ait standart Banner’i kullanılmalı ve online katalog, tam metin makale ve belge sağlama türü uygulamalara bağlantılar (linkleme) ürün sahibi tarafından yapılmalıdır. Dergi ve makalelere erişim için bir sağlayıcının front-end ve gateway.ine gerek duyulmamalıdır. Open URL standardını kullanarak diğer bibliyografik veri tabanlarından tam metin içeriğe kolay bir şekilde bağlantı verilmelidir.
Lisans Yapma ve Abonelik
- Aboneliğe ait fiyatlandırma modeli açık ve detaylı bir şekilde lisans ekinde yer almalıdır.
- Lisans sahibinin lisanslı materyallerin tümüne ücretsiz erişim hakkı olmalıdır.
- Lisansın süresi (başlangıç ve bitiş tarihleri), ücret ve ödeme ile ilgili tüm ayrıntılar lisans metninde yer almalıdır. Lisansın çok yıllı olması durumunda yıllık fiyat artışları açıkça belirtilmelidir.
- Üye kurum ve ilgili araştırmacı profili de dikkate alınarak konuya göre dergi bazında abonelik yapılabilmelidir.
- Ulusal lisansta (EKUAL) e-abonelik basılı dergi aboneliğini zorunlu tutmamalıdır. Üye kurumların dergi aboneliklerine dayalı modellerde, yayıncının toplam dergi sayısı üzerinden yapılan karşılıklı değerlendirmeye bağlı olarak, üyelerin abone olduklarılisanslı materyalleri (dergileri) belirli bir oranda iptal etmelerine ve/veya başlık değiştirmelerine izin verilmeli VEYA üyelerin mevcut abonelikleri üzerinden çekirdek bir arşiv hakkı sabit dergi listesi belirlenebilmelidir. (Bu şekilde Ulusal lisanslamada aynı dergiye birden fazla Kurum adına ödemenin de önüne geçilecektir).
- E-only’ye dayalı aboneliklerde basılı dergiler için üyelere uygulanacak DDP (Deep Discount Price) oranları en fazla %15 olacak şekilde lisansta açıkça belirtilmelidir.
- Kurum ve araştırmacı sayısı üzerinden yapılan fiyatlamalarda, lisans sürecinde yeni açılan üye Kurumlara lisans süresi boyunca ücretsiz erişim sağlanmalı, bu süreç sonunda lisans yenileme sürecinde yeni üyelerin fiyatlandırmaları lisans üstü düzeydeki “yeni araştırmacı sayısı” dikkate alınarak yapılmalıdır.
- Çok yıllı aboneliklerde, lisans sahibinin yıllık yapacağı içerik ve kullanım analizlerine bağlı olarak, ilgili yıl bitiminden en geç 30 gün önce bilgilendirme yapmak koşulu ile lisansta düzeltme, değişiklik veya iptal olabilecektir. Bu durum lisans metninde açık şekilde“yıllık opsiyonlu abonelik” olarak yer almalıdır.
- Lisans süresi bitiminden 90 gün öncesinden lisans sahibine uyarı yapılmalı ve lisans sahibi tarafından yazılı bilgilendirme yapılmadan otomatik abonelik yenilemesi yapılmamalıdır.
- Abonelik dönemi bitiminden en geç 6 ay önce yeni teklif, bu dokümanda yer alan ULAKBİM lisanslama ilkelerine uygun olarak hazırlanmak koşulu ile ULAKBİM.e iletilmiş olmalıdır.
- Aboneliğe ait ödemelerin yapılabilmesi için, lisanslamaya ilişkin tüm çalışmalar ve ilgili tüm dokümanların (her yıl için güncel tek yetkili ve apostil belgesi, gerekli düzenlemeleri içeren lisans metni vd. ek dokümanlar) eksiksiz olarak ULAKBİM’e sağlanması ve veri tabanının kullanıcı erişimine açılması zorunludur.